Sanatçı Giorgio Vasari (1511-1574), İtalyan Rönesansı’nın belli başlı sanatçıların hayat hikâyelerini yayınladığında sanat tarihi disiplininin temellerini de atmış oldu.
Vasari; Medici ailesinin dünyasına, mektup arkadaşı Michelangelo di Lodovico Buonarroti’nin dehasına, Fra Flippo Lippi’nin “resme ve renge can veren” tarzına, Donato di Niccolò di Betto Bardi (Donatello) ve Leonardo da Vinci’nin fresklerini kopyalayarak hayatta kalmaya çalışan Masaccio’nun tevazusuna, Vecelli soylularının ressamı Tiziano’nun kızgın resimlerine ışık tutarak bu sanatçıların hayat hikâyelerini ele aldı.
İlk kez 1550’de yayınlanan mevzu eser iki cilt halindeydi. O zamanlar eserin adı “Sanatçıların Hayat Hikâyesi” değil de, Vite de piü eccellenti architetti, pittori, e scultori italiani (Ünlü İtalyan Mimar, Ressam ve Heykelcilerin Hayatları) idi. Ölmeden önce kitabı üç cilt olarak yeniden yayınladı ve kendi biyografisini de esere ekledi Vasari. Üçüncü cildin tamamını, ömür boyu gıpta ile takip ettiği, “sanatçıların en büyüğü” olarak gördüğü arkadaşı Michelangelo’ya ayırdı. Eser, müsbet-menfi tüm yönleriyle sanat meraklılarının esaslı bir kaynağı hâline geldi.
Cortanalı bir ailenin çocuğu olan Vasari, ilk resim derslerini eniştesi Luca Signorelli’den aldıktan sonra kendi kendine Latince öğrendi. Antonio da Saccone ve Giovanni Pollastra gibi yazarlardan ders aldı. Arezzo’da Fransız ressam Guillaume de Marchillat’ın atölyesinde çalıştı. 1524’te Floransa’ya giderek Andrea del Sarto ve Baccio Bandinelli’nin yanında çalışmalarına devam etti. Floransa’da Medicilerin dikkatini çekerek himayeleri altına girdi. Arezzo’da Kardinal Ippolito de Medici’nin yanında kaldı. Toscana Dükü I. Cosimo tarafından Vecchio Sarayı’nı yapmakla görevlendirildi. 1560’da I. Cosimo adına Uffizi Galerisi’nin yapımına başladı. Galeriye başladıktan iki sene sonra Disegno Akademisi’nin kurucuları arasında yer aldı. Sanatçı, öldükten sonra öğrencileri tarafından bitirilen bu meşhur yapı bugün müze olarak kullanılmaktadır.
Aylık Baran Dergisi 7. Sayı
Eylül 2022
