İstanbul'un sembol yapılarından Ayasofya, 86 yıl süren müze statüsünün ardından 24 Temmuz 2020 tarihinde yeniden cami olarak ibadete açıldı.
Ayasofya Camii’nin müzeye dönüştürülmesi, 1934 yılında dönemin hükümeti tarafından alınan tartışmalı bir kararla gerçekleşmişti. 1453 yılından 1935 yılına kadar 482 yıl boyunca Müslümanlara cami olarak hizmet veren yapı, Mustafa Kemal’in talimatıyla ve Bakanlar Kurulu kararıyla müzeye çevrilerek 1 Şubat 1935'te ziyarete açılmıştı.
2020 yılına gelindiğinde, Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği tarafından Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle açılan dava, tarihi bir dönüm noktası oldu. Danıştay 10. Dairesi, 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal ederek Ayasofya'nın yeniden cami statüsüne kavuşmasının önünü açtı.
Kararda, Ayasofya'nın Fatih Sultan Mehmet Han Vakfı'na ait bir vakıf malı olduğu ve vakfiye şartlarına göre cami olarak kullanılması gerektiği vurgulandı. Ayrıca tapu kayıtlarında da cami olarak tescilli olduğuna dikkat çekildi. Danıştay'ın kararı, Türkiye genelinde büyük bir sevinçle karşılandı. Kararın ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Twitter hesabından "Hayırlı olsun" mesajıyla birlikte Ayasofya'nın yönetiminin Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredilerek ibadete açılmasına karar verildiğini belirten kararnameyi paylaştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamasının ardından çok sayıda vatandaş, Ayasofya önünde toplanmaya başladı. 10 Temmuz Cuma günü Ayasofya'dan okunan ezan ise uzun bir aradan sonra gelen manevi bir atmosfer oluşturdu. Meydanda toplanan vatandaşlar, ezanı gözyaşları içinde dinleyerek cep telefonlarıyla kayıt altına aldı.
Ayasofya meydanına akın eden vatandaşlar, sık sık tekbir getirerek "Zincirler kırıldı Ayasofya açıldı" sloganları attı. Ulusal ve uluslararası basın mensupları da tarihi anı canlı yayınlarla tüm dünyaya aktardı.
Caminin önünde toplanan vatandaşlar, İstanbul'un fethinin bir benzerini yaşadıklarını dile getirdi.
Ayasofya'nın müzeye çevrilmesinin ardından bu konuyu sürekli gündemde tutan ve mücadeleyi hiç bırakmayanların başında İbdacılar geliyordu. 1980'ler ve 1990'larda medyada sıkça "İBDA Hareketi Ayasofya Kavgasını Tırmandırıyor" başlıklı haberlere rastlamak mümkündü. Ancak İBDA hareketi, bu kararlı duruşundan asla taviz vermedi ve Ayasofya'nın yeniden cami olarak ibadete açıldığı güne kadar mücadelesini sürdürdü.
Ayasofya'nın yeniden cami olarak ibadete açılması, sadece bir yapının eski işlevine döndürülmesi anlamına gelmiyor; aynı zamanda Türkiye'nin kendi değerlerine ve tarihine sahip çıkma iradesinin bir göstergesi olduğunu gözler önüne seriyor.
Artık Ayasofya’nın aslına rücu edilmesiyle birlikte Müslümanlar, Kemalist rejimin de toprağa gömülmesini, yepyeni bir anlayışla İslami nizamın hayat bulmasını hasretle bekliyor.
4 yılda 25 milyon ziyaretçiyi ağırladı
Ayasofya Camii, yeniden ibadete açılmasının ardından geçen 4 yılda 25 milyon ziyaretçiyi ağırladı. Günlük ortalama ziyaretçi sayısı 50 bini bulurken, yıllık ziyaretçi sayısı 6-7 milyona ulaşıyor. Ziyaretçiler arasında Türkiye'nin dört bir yanından ve dünyanın farklı ülkelerinden gelen Müslümanlar ve gayrimüslimler bulunuyor.
Çeşitli etkinlikler düzenleniyor
Ayasofya Camii'nde günlük namazların yanı sıra İstanbul Müftülüğü tarafından çeşitli etkinlikler de düzenleniyor. Hafta sonları Sahih-i Buhari dersleri, irşat dersleri ve irfan dersleri gibi etkinlikler düzenlenirken, kandil gecelerinde özel programlar icra ediliyor. Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı ile ortaklaşa yürütülen hafızlık projesi kapsamında yetişen hafızların icazet merasimleri de yılda iki kez Ayasofya'da gerçekleştiriliyor.
İhtida merasimleri de gerçekleştiriliyor
Ayasofya Camii'nde görev yapan 50 kişilik Diyanet personeli, ziyaretçilere hem ibadetleri konusunda hem de camiyi ziyaret etme adabı konusunda yardımcı oluyor. Yabancı turistlere yönelik olarak İslam ve Ayasofya'nın kültürel ve dini yönlerini anlatan rehberler de bulunuyor. Ayrıca her gün ortalama bir veya iki kişinin ihtida ederek Müslüman olduğu camide, ihtida merasimleri de gerçekleştiriliyor.
