Kerkük’te farklı etnik siyasetler arasında yükselen gerginlik sürerken polisin gösterilere katılan Kürtlere ateş açtığı ve en az 4 kişinin yaşamını yitirdiği bildirildi. Olayla ilgili 7 polisin tutuklandığı açıklandı. Kentteki sokağa çıkma yasağının kaldırıldığı, kapatılan Kerkük-Erbil karayolunun ise açıldığı duyuruldu.
KERKÜK’TE NELER OLDU?
Kerkük’te, 2017’de kente giren Irak ordusu Kürt güçlerini kentten çıkarmış, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) iktidarda olan Kürdistan Demokrat Partisine (KDP) ait binayı da boşaltıp Operasyonlar Komutanlığı karargahı yapmıştı.
5 yıl sonra merkezi hükümet binayı KDP’ye iade etmek istedi. Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani, 18 Aralık 2023'te yapılacak il meclis seçimleri öncesinde binanın yeniden KDP’ye devredilmesi talimatı verdi.
Rudaw’ın haberine göre kararın ardından 25 Ağustos günü karargahın önünde çadır kurup nöbet tutan bir grup Haşdi Şabi taraftarı ve çevre kentlerden getirildikleri ileri sürülen Arap protestocular, Kerkük-Erbil otoyolunu trafiğe kapattı. AA’ya göre Kerkük’teki Sünni Arap aşiretleri, Türkmenlerden farklı gruplar ve Kays el-Hazali liderliğindeki Asayib Ehlilhak Hareketi taraftarları da protestolara katıldı.
Bunun üzerine Kürt gruplar da Rahimawa bölgesinde toplanarak gösteri düzenlediler ve Erbil-Kerkük yolunun açılmasını istediler. Eylemdeki Kürtlerin daha önce yolları kapatanların bulunduğu alanına yaklaşması üzerine kolluk güçleri ateş açtı. 4 Kürt’ün yaşamını yitirdiği ve en az 15 kişinin yaralandığı öğrenildi.
SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI SONA ERDİ
Öte yandan Kerkük Emniyet Müdürlüğü Sözcüsü Amır Şıwani, kentte cumartesi yaşanan protesto gösterileri nedeniyle ilan edilen sokağa çıkma yasağının sona erdiğini, 25 Ağustos’tan bu yana kapatılan Erbil-Kerkük yolunun tekrar trafiğe açıldığını duyurdu.
Başbakan Muhammed Sudani ise “siyasi partileri, sosyal örgütleri ve toplum liderlerini çatışmaları önlemek ve güvenlik, istikrar ve düzeni korumak için üzerlerine düşeni yapmaya” çağırdı.
PETROL ZENGİNİ BÖLGE UZUN SÜREDİR GERİLİMİN MERKEZİ
IKBY ile Irak’ın Şii ağırlıklı merkezi hükümetinin kontrolündeki bölgeler arasındaki fay hattı üzerinde yer alan Kerkük, petrol zengini bir bölge olması nedeniyle gerilim merkezi olmayı sürdürüyor.
Bölge bir süre IŞİD’in eline geçmiş, Kürt güçleri 2014 yılında IŞİD’i kentten kovduktan sonra kenti kontrol altına almıştı.
IKYB’nin 25 Eylül 2017’de düzenlediği bağımsızlık referandumunun ardından ise Ekim 2017’de Irak ordusu Kerkük’e operasyona yaparak kontrolü kendi eline almıştı.
BİNANIN KDP’YE VERİLMESİ KARARI ERTELENDİ
Bu arada Kerkük Valisi Rakan Said Cuburi, kentteki Ortak Operasyonlar Komutanlığı güçlerinin kullandığı binanın KDP’ye geri verilmesi kararının ertelendiğini ve protestolarının sona erdiğini duyurdu.
Vali Cuburi, Facebook üzerinden yayımladığı açıklamada, Başbakan Muhammed Sudani ile yaptığı telefon görüşmesi sonucu, merkezi yönetime bağlı güçlerin kullandığı binanın KDP’ye teslim edilmesi konusunun ertelendiğini bildirdi.
Vali, protestolara katılanlarla bina önünde görüşerek Başbakan'ın verdiği talimatını kendilerine anlattığını ve bunun üzerine eylemlere katılanların çadırları toplayıp protestolarına son verme ve kapatılan yolu açma kararı aldığını ifade etti.
Hakan Fidan: Irak makamları Kerkük'teki PKK mevcudiyetine son vermeli
Bakan Fidan, bugün gerçekleştirdiği konuşmada, "Olayları üzüntü ve büyük kaygıyla karşılıyoruz. Kerkük'ün huzur ve istikrarı Irak'ın toprak bütünlüğü için de önemli. Irak makamları şehirdeki PKK mevcudiyetine son vermeli" vurgusu yaptı.
"TÜRKMENLERİ HER ALANDA DESTEKLEMEYE DEVAM EDECEĞİZ"
Kerkük'ün etnik ve kompozisyon mezhepsel olarak Irak'ın küçük bir modelini teşkil ettiğini dile getiren Fidan, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
"Bu nedenle Kerkük'ün huzur ve istikrarı, Irak'ın huzur ve istikrarına doğrudan etki etmektedir. Türkmen soydaşlarımızın ana yurdu Kerkük'te can can kaybıyla sonuçlanna gerginliklerin ortaya çıkmasını üzüntü ve büyük kaygıyla karşılamaktayız. Erbil yönetimi ile de görüştüm. Şehirde son dönemde artış gösteren PKK mevcudiyetine süratle son verilmesini Irak makamlarından talep ediyoruz.
Kerkük yakın zamanda katliamlarla karşılaşmmış acı dolu bir şehirdir. Bu şehirdeki hassas toplumsal dengelerin korunması temsil ve idarede Türk toplumsal yapıların kesimlere eşit söz hakkı verilmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz. Türkmenlerin haklarının korunması, Irak politikamızın ana politika unsurları arasında yer alıyor. Türkmenleri her alanda desteklemeye devam edeceğiz. Irak’ın bugünü ve geleceği için önemli olduğunun farkındayız. Şehirde tüm kesimlerin idare katılımını önemsiyoruz"