Sokakta yaşayanların sayısında korkunç artış
Avrupa Evsizlerle Çalışan Ulusal Örgütler Federasyonu (European Federation of National Organisations Working with the Homeless - FEANTSA) tarafından yapılan araştırmaya göre, evsizlik Avrupa'nın en büyük sorunlarından biri haline geldi.
FEANTSA'nın raporuna göre, kıtanın birçok başkenti ve kentinde, hatta geçmişte evsizlik sorunu yaşamamış bölgelerde bile sokaklarda yaşayan insanların sayısı hızla artıyor.
Örgüt, bu verilerin yalnızca en görülebilir değerleri kapsadığını belirterek, "Gerçek evsiz sayısının çok daha yüksek olması muhtemeldir" uyarısında bulundu.
Avrupa Birliği’nde 10 bin kişi başına düşen evsizlik oranlarının en yüksek olduğu ülke İngiltere olup onu (42.6) Fransa (30,7), Çekya (28,4), Almanya (25,8) ve İrlanda (25,3) takip ediyor.
Bu veriler, evsizliğin belli bir zamanda ve yerdeki durumunu yansıtıyor. Ancak, evsizlik genellikle ferdî koşullara bağlı olarak değişken ve evrilen bir durum.
Bu sebeple, "akım sayımları" (flow counts) olarak bilinen ve belirli bir dönem boyunca veri toplamaya dayalı yöntemler, farklı bir tablo çizebiliyor. Örneğin, bir yıl boyunca bir barınakta kalan kişi sayısını inceleyen bu yöntem, evsizlik durumunun dinamiklerini daha ayrıntılı gösteriyor.
Akış kategorisinde, Letonya 2023 yılında her 10 bin kişide yaklaşık 32 evsiz olduğunu bildirdi. Avusturya'da bu oran 10.000'de 21,7'ye çıkarken, Slovenya'da 16,8'e ve İtalya'da 16,3'e ulaşmış durumda. Listenin en altında ise Türkiye 0,6 ile yer almakta.
FEANTSA’nın raporları, Batı’nın sosyal ve ekonomik anlamdaki çürümeyi bir başka açıdan daha gözler önüne seriyor. Avrupa'nın başkentlerinde ve daha önce bu sorunla karşılaşmamış bölgelerde bile evsizlik hızla yayılıyor. Bu durum, kapitalist sistemlerin insanları nasıl görmezden geldiğini ve bu düzenin nasıl bir çöküşe sürüklendiğini açıkça ortaya koyuyor. Batı'nın sosyal refah ve adalet iddiaları ise bu tablo karşısında tamamen sahte kalıyor.
Fransa ve İngiltere'de evsizlik son on yılda iki katına ulaştı
Evsiz fertlerin toplam sayısı, kurumlarda, kaçak konutlarda ve aile veya arkadaşlarla birlikte geçici konutlarda yaşayan kişiler de dahil edilince artıyor.
Tüm bu kategorilerdeki veriler, sadece Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya'daki toplam evsiz sayısının bir milyonu aştığını gösteriyor.
Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (Organisation for Economic Co-operation and Development - OECD) raporuna göre, evsizlerin toplam tahmini sayısı Fransa'da yaklaşık 333 bin, Almanya'da ise 263 bin.
İngiliz konut ve evsiz yardım kuruluşu Shelter, İngiltere'de 309 bin evsiz insan olduğunu tahmin ediyor. İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda da dahil edildiğinde, bu sayı Birleşik Krallık genelinde yaklaşık 400 bine çıkıyor.
Zaman içinde Fransa ve İngiltere, evsizlikle mücadelede neredeyse en kötü performansı sergileyen ülkeler arasında yer aldı. OECD verilerine göre, bu ülkelerdeki evsiz kişi veya hane sayısı 2010 ile 2023 yılları arasında iki kattan fazla arttı.
İngiltere'de 2010 yılında 52 bin 168 olan evsiz hane sayısı, 2023 yılında 109 bin 658'e yükseldi. Fransa'da 2010 yılında 141 bin 500 olan evsiz kişi sayısı, 2023 yılında 333 bine çıktı. Slovakya'da ise bu rakam üç kattan fazla arttı.
Son 13 yılda, İngiltere'de toplam nüfusun yüzdesi olarak evsizlik oranı neredeyse iki katına çıkarak %0,46'ya ulaşmış durumda. İrlanda da 2016'dan bu yana dramatik bir artış gösterdi ve evsizlik oranı neredeyse iki katına çıktı.
Sebepler
FEANTSA Direktör Yardımcısı Ruth Owen, Euronews'e verdiği demeçte, "Konut piyasası, politika tercihleri ve elverişsiz ekonomik koşullar birleştiğinde, muhtemelen İngiltere'nin akut evsizlik krizini açıklamak için önemli bir neden oluşturuyor" dedi.
"Uygun fiyatlı konut eksikliği kritik bir faktör. Konut yardımlarının defalarca dondurulması da dahil olmak üzere yetersiz yardımlar da diğer etkenler arasında."
Owen, merkezi hükümet sokakta uyunmasını sona erdirmeye odaklanırken, belediyelerin evsizliği yönetmek için giderek daha fazla geçici barınmaya başvurduğunu vurguluyor.
"(Bu) önemli bir hedef olsa da, geçici barınma yerlerinde hızla artan sayılara bir çözüm sağlayamaz" diye açıklıyor.
Owen ayrıca, İngiltere'deki emlak sektörünün Avrupa standartlarına göre güvensiz olduğuna dikkat çekiyor.
İrlanda ve Hollana'da da son yıllarda evsizlik oranlarında önemli artışlar görüldüğünü belirtiyor.
FEANTSA, insanların neden evsiz kaldıkları konusunda şunları söylüyor: "Evsizliğe giden birden fazla yol vardır. Yapısal, kurumsal, ilişkisel ve kişisel faktörlerin karmaşık bir etkileşimi genellikle bir kişinin evsiz kalmasına katkıda bulunur."
Geçici çözümler-kalıcı sorunlar
FEANTSA Direktör Yardımcısı Ruth Owen’in belirttiği üzere, konut piyasasındaki dengesizlikler ve yetersiz yardımlar, İngiltere’nin evsizlik krizinin ana sebeplerinden biri sayılıyor. Geçici barınma çözümleri, bu sorunların gerçek sebeplerini ele almaktan oldukça uzak. Batı tipi sosyal sistemlerin insanları sadece geçici rahatlamalarla oyalarak, derinleşen krizi görmezden geldiği açıkça ortada. Bu geçici çözümler, aslında kapitalist düzenin ne kadar yetersiz ve samimiyetsiz olduğunu da başka bir açıdan ortaya çıkarıyor.
