Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Gazze'de çatışmalara "acil ve uzatılmış ara verilmesi" talep edilen karar tasarısını kabul etti.
Tasarıda, Hamas ve Gazze'deki diğer grupların ellerindeki tüm rehineleri serbest bırakması yönünde çağrı da yer aldı.
Kabul edilen tasarıyı Malta hazırladı. Veto edilen önceki metinlerde yer alan "ateşkes" kelimesi yerine "acil ve uzatılmış ara" ifadesi tercih edildi.
Tasarıya 12 ülke lehte oy kullanırken, ABD, İngiltere ve Rusya "çekimser" kaldı. Tasarıya "hayır" oyu veren ülke olmadı.
Diğer taraftan Konsey, Rusya'nın "insani ara" yerine ateşkes ifadesinin yer almasına yönelik değişiklik önerisini reddetti.
KARARDA "ÇATIŞMALARA ACİL VE UZATILMIŞ İNSANİ ARA" TALEP EDİLDİ
Kararda insani ateşkes yerine "çatışmalara acil ve uzatılmış insani ara" verilmesi ve uluslararası insancıl hukuka uygun şekilde Gazze Şeridi'nde koridorlar oluşturulması talep edildi.
Söz konusu araların uluslararası insancıl hukuka uygun şekilde "yeterli gün" olması gerektiğine işaret edilen kararda, BM ve ortaklarına insani yardım için kesintisiz, hızlı ve güvenli erişim çağrısı yapıldı.
Hamas ve diğer gruplardan öncelikle çocuklar olacak şekilde tüm rehinelerin serbest bırakılması çağrısı yapılan kararda, Gazze'deki sivil halkın temel ihtiyaçlarının tedarik edilmesinin engellenmesine son verilmesi istendi.
Kararda, söz konusu uygulamaların özellikle çocuklar üzerinde büyük yük oluşturduğuna işaret edilirken, yardımların çocukların ve tüm toplumun ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sağlanması gerektiği vurgulandı.
Koordinasyon ve önden bilgilendirmenin öneminin dile getirildiği kararda, özellikle BM ile çocuklar, hastalar ve personelin hareketi konusunda iletişim içinde olunması talep edildi.
Kararda, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in kararın uygulanmasıyla ilgili BMGK'ye bilgi sağlaması istendi.
ÇOCUKLARIN KORUNMASI ÖN PLANA ÇIKTI
Kararda, tüm taraflardan uluslararası hukuk, uluslararası insancıl ve insan hakları hukukuna saygı göstermeleri talep edilirken, "Uluslararası insancıl hukuk çocuklara koruma sağlar." ifadesi yer aldı.
Cenevre Sözleşmesi'nde "çatışmada çocukların korunması" ilkesinin yer aldığı hatırlatılan kararda, özellikle çocuklar olmak üzere Gazze'deki sivil halkın temel ihtiyaçlarından mahrum edilmesine ve zorla yerinden edilmesine karşı çıkıldı.
Kararda, Gazze'deki insani durumun aynı zamanda çocukların eğitim sürecine zarar verdiği belirtildi.
Kararda, Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısı ya da İsrail'in sebep olduğu sivil ölümlere değinilmemesi ise dikkati çekti. Daha önceki farklı tasarılarda yer alan kınama ifadeleri, üye ülkelerin onayını alamamıştı. Bu nedenle Malta'nın özellikle kararın geçmesi için bu hususlara değinmekten kaçındığı düşünülüyor.
4 KARAR TASARISI VETO EDİLDİ
Gazze'deki insani durumla ilgili BMGK, 7 Ekim'in ardından 4 karar tasarısını veto etti.
İlk olarak Rusya'nın 17 Ekim'de sunduğu ve "insani ateşkes" talep edilen karar tasarısına ABD, İngiltere, Fransa ve Japonya "hayır" oyu kullanmıştı.
Bunun ardından Brezilya'nın "çatışmalara ara verilmesini" talep eden karar tasarısı, 18 Ekim'de ABD tarafından veto edilmişti.
Daha sonra 26 Ekim'de "ülkelerin meşru müdafaa hakkına" değinen ABD tasarısı Rusya ve Çin tarafından, aynı gün Rusya'nın insani ateşkes çağrısı ihtiva eden karar tasarısı da ABD ve İngiltere tarafından veto edilmişti.
Karar tasarıları geçmese de 193 üyeli BM Genel Kurulu'nda, 121 ülke Gazze'de insani ateşkes çağrısı yapılan tasarıya "evet" oyu vermişti.
BMGK'de kararın onaylanması için 9 ülkenin "evet" oyu vermesi ve hiçbir daimi üyenin kararı veto etmemesi gerekiyor.
BMGK'NİN "ULUSLARARASI BARIŞ VE GÜVENLİĞİ KORUMA" SORUMLULUĞU VAR
BM'nin yürütme organı olarak da bilinen BMGK'nin temel sorumluluğu "uluslararası barış ve güvenliği koruma" olarak ön plana çıkıyor.
Üye ülkeler arasında dostane ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlamakla yükümlü olan BMGK'nin, aynı zamanda uluslararası sorunların çözümü için işbirliği yapması gerekiyor.
