Türkiye, 1990 yılında Paris’te imzalanan ve soğuk savaş döneminde Avrupa’daki silahlı güçlerin hareket ve malzemelerine kısıtlar öngören NATO ve Sovyetler Birliği’nin imza koyduğu Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması’ndan (AKKA) çekildi.
ÖNCE RUSYA ÇEKİLDİ SONRA NATO ASKIYA ALDI
Bu antlaşmanın uyarlanmış hali olan Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması’nı da 1999 yılında İstanbul’daki AGİT Zirvesinde başta Rusya olmak üzere bazı ülkeler imzalamıştı.
Rusya Kasım 2023’te resmi olarak AKKA’dan çekildiğini açıklamıştı. Bunun üzerine ABD ve örgüt olarak NATO da yükümlülüklerini askıya aldığını duyurdu.
Merkezi Brüksel'de bulunan NATO, "Müttefik taraf devletlerin antlaşmaya uyduğu, Rusya'nın ise uymadığı bir durum sürdürülemez" diyerek açıklamıştı.
TÜRKİYE TARAFLARI ANTLAŞMAYA DÖNMEYE ÇAĞIRMIŞTI
İttifaktan ayrıca imzacı üyelerinin anlaşmaya katılımlarını dondurduklarını hakkında açıklama da gelmişti. NATO'nun 31 üyesinin çoğunluğu, Kasım 1990'da Soğuk Savaş'taki rakiplerinin ortak sınırlara ya da sınırların yakınına kuvvet yığmasını önlemeyi amaçlayan AKKA'yı imzalamıştı.
Aradan 34 yıl geçmesinin ardından Rusya’nın hamlesiyle NATO ülkeleri antlaşmadan çekilmeye başladı. NATO’nun kararından 5 ay sonra Türkiye, Cumhurbaşkanlığı kararıyla AKKA uygulamasını durdurma kararını Resmi Gazete’de yayımladı.
Türkiye ise anlaşmadan çekilmeyi ve ABD’nin kararından üzüntü duyduğunu açıklayarak tarafları antlaşmaya dönmeye çağırmıştı. Türkiye de son dönemde artan gerginliğin ardından antlaşmadan çekilmiş oldu.
İlgili Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete'nin 5 Nisan günlü sayısında, 8 Nisan gününden geçerli olmak üzere yayımlandı.
TÜRKİYE 32 YILLIK ANLAŞMADAN GERİ ÇEKİLDİ
Anlaşma ile Türkiye konvansiyonel silah kategorisindeki 5 konvansiyonel silahtan ne kadar ürettiğini artık kimseyle paylaşmayacak. Anlaşmanın üretim sınırı koyduğu silah sınırını ciddiye almayacak. İstediği silahtan, istediği kadar üretecek ve sayısını kimseyle paylaşmayacak.
AKKA NEDİR?
Avrupa'da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması, 19 Kasım 1990'da NATO ile Sovyetler Birliği arasında imzalanan ve belirli askerî azaltmaları zorunlu kılan antlaşma. Soğuk Savaş'ın son yıllarında müzakere edilen ve tamamlanan antlaşma, Avrupa'da konvansiyonel askerî ekipmanların önemli kategorilerine kapsamlı sınırlar getirdi ve fazla silahların imha edilmesini şart koştu.
