Dünya'nın tahıl merkezi olarak kabul edilen iki ülke Rusya ve Ukrayna'nın savaşa girmesi gıda krizini tetiklemeye devam ediyor.
Türkiye'nin girişimleriyle oluşturulan tahlık koridoru anlaşmasından Rusya'nın ayrılması, krizi yeniden derinleştirdi. Türkiye, kördüğümün çözülmesi için son günlerde diplomasi trafiğini artırırken, yeni tahıl koridoru anlaşmasının detayları ortaya çıkmaya başladı.
Erdoğan-Putin Zirvesi'nin ana gündemi
Türkiye başta olmak üzere uluslararası aktörler, tahıl arzının yeniden sağlanması için büyük çaba sarfediyor. Türkiye, tahıl arzının geçici de olsa çözüme kavuşması için Birleşmiş Milletler’in de desteğiyle Moskova ve Kiev’i İstanbul’da aynı masaya oturtmayı başardı. Krizin çözülmesi için tüm dünyanın dikkati, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında Soçi'de gerçekleşecek zirvede olacak. Zirvenin ana gündem maddesi tahıl koridoru olacak.
Tahıl anlaşmasında yeni detay
Sabah'ta yer alan habere göre Türkiye, tahıl koridorunun çözülmesi için tüm taraflarla istişareyi merkeze alarak BM'ye bir öneri paketi hazırladı. Pakette bu konuda Rusya için önemli olan kritikerler de yer alıyor. Rusya'nın somut adım görmek istediği konuların başında gelen sistem devreye alınırsa, satılan gıda ürününün parasının tahsil edilebilmesi için Rus Agrobank'ın SWİFT sistemine dahil edilecek.
Aynı zamanda Rus amonyağının da piyasalara sevkinin kolaylaşması için savaş nedeniyle zarar gören boru hatlarının hasar tespitine yönelik çalışmaların başlayacak.
Rus gıda üreticilerinin malvarlıkları üzerindeki blokelerin kaldırılması için müzakerelere başlanması hususu da ifade ediliyor. Sigorta sorunlarının aşılması noktasında BM'nin devreye girmesi ve tahıl ürünü taşıyan Rus gemilerinin yaşadığı sorunların çözümü için adımlar atılması gibi maddeler de öneri paketinde yer alıyor.
Tahıl Türkiye'den işlenecek
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Rusya ziyaretinde krizin çözümü için yeni öneride bulunmuştu. Fidan 'tahılın Türkiye'de işlenip yoksul ülkelere dağıtılma' önerisi gündeme getirmişti. Fidan, "Rusya'nın taleplerini daha iyi anlamaya ve karşılamaya çalışan bir süreç var" demişti. Bu konuda BM için hazırlanan öneri paketinde de madde yer alıyor.
Az gelişmiş ülkelere gidecek tahıla öncelik verilmesi ve Katar'ın mali desteğiyle Türkiye'de işlenen tahılın ihtiyaç sahibi ülkelere aktarılmasıyla kıtlık yaşanmasının önüne geçilmesine katkı verilmesi yönündeki proje öne çıkıyor.
Öte yandan Türkiye ve BM'nin arabuluculuğuyla bir yılda 33 milyon ton tahılın dünya piyasalarına ulaşmasını sağlayan Karadeniz Tahıl Girişimi, Moskova'nın "Anlaşmanın Rusya ile ilgili kısmı uygulanmadı" şeklindeki gerekçesiyle askıya alındı.
