Sanal kumar, Türkiye’de giderek önü alınamayan sosyal problem haline geliyor. Giderek artan ve dijital dünyada büyüyen bağımlılık, gencinden yaşlısına birçok insanın hayatını ciddi şekilde tehdit ediyor. Özellikle pandemi döneminde evde kalmanın meydana getrimiş olduğu boş zaman artışı ve internet kullanımının yaygınlaşması, sanal kumara olan ilgiyi neredeyse ikiye katlamış durumda. Kredi kartı ve banka hesapları üzerinden anında erişilebilen bahis ve sanal kumar siteleri, başta gençler olmak üzere her yaştan insanı kendine çekiyor. Bağımlılık uzmanlarına göre, sanal kumar bağımlılığı sadece ekonomik kayıplara değil, aynı zamanda ruhsal çöküntülere, intiharlara ve aile parçalanmalarına yol açıyor. Zeytinburnu’nda bir güvenlik görevlisinin dile getirdiği ifadeler, bu sorunun ne denli büyük bir kriz haline geldiğini gösteriyor.
“İntiharları araştırın, birçoğu kumar bağımlısı”
Ersin Çelik'in YeniŞafak'ta yazmış olduğu sanal kumar konusundaki verdiği bilgilere göre; polisten bekçiye, güvenlik çalışanlarından farklı meslek gruplarına kadar pek çok insanın kumar batağına sürüklendiğini anlattı. Güvenlik görevlisi, bu bağımlılığın intiharlara neden olduğunu ve medyada yeterince yer bulmadığını belirterek, “İntiharları araştırın, birçok genç kumar borcundan dolayı canına kıyıyor,” dedi. Onun ifadesine göre, telefonlarına sürekli olarak bakan ve sosyal medya dışında zaman geçiren kişiler arasında kumar bağımlılığı oldukça yaygın. Güvenlik görevlisi, bağımlıların büyük çoğunluğunun sürekli telefon başında spor bahisleri veya kaldıraçlı işlemler gibi kumar aktivitelerini takip ettiğini belirtti.
Yeşilay verileri
Yeşilay Başkanı Mehmet Dinç’in açıklamaları da bu gerçeği doğruluyor. Dinç, sanal kumar bağımlılığının uyuşturucu bağımlılığı kadar tehlikeli bir noktaya ulaştığını belirterek, Yeşilay Danışmanlık Merkezleri’ne (YEDAM) yapılan başvuruların %37’sinin sanal kumar bağımlılığı nedeniyle olduğunu açıkladı. Sanal kumarın giderek artan bir tehdit oluşturduğunu vurgulayan Dinç, YEDAM’a yapılan başvurularda dikkat çeken bir diğer unsurun ise kadınların sayısındaki artış olduğunu belirtti. 2022 yılına kıyasla 2023 yılında kadınlardan gelen başvuruların iki katına çıktığını söyleyen Dinç, sanal kumarın geniş kitleleri etkisi altına aldığını ifade etti.
Karanlık tablo
YEDAM tarafından açıklanan “kumar oynama bozukluğu” istatistikleri, bağımlılık probleminin ne kadar yaygın olduğunu ortaya koyuyor. Verilere göre, kumar bağımlılığı nedeniyle YEDAM’a başvuran kişilerin yaş ortalaması 34. Başvuru yapanların %97’si erkeklerden oluşurken, %53’ü evli bireylerden oluşuyor. Başvuru yapanların %85’i lise ve üzeri eğitim seviyesine sahip, bu da kumar bağımlılığının yalnızca belli bir eğitim grubuyla sınırlı olmadığını gösteriyor. Kumar oynama davranışı çoğunlukla 21 yaşında, spor bahisleriyle başlıyor. Bu kişiler, ilk başta küçük bahislerle başlayan maceralarını zamanla daha büyük miktarlara taşıyor ve bağımlılığa dönüşen bu alışkanlıkla birlikte ekonomik zorluklara ve borç yüküne kapılıyorlar.
Kumar bağımlılığının yalnızca bireyi değil, ailesini de etkilediği bilinen bir gerçek. Geçtiğimiz günlerde bir hemşire, kızının kumar borçlarından dolayı intihar etmesinden korktuğunu belirterek, “Bize dua edin,” dedi. Hemşire, kızının bir gecede 34 bin dolar kaybettiğini ve borçlarını ödemek için ailesinden para istediğini söyledi. Anne, kızının sanal kumar bağımlılığı yüzünden gece gündüz onu kontrol etmek zorunda kaldığını ifade etti. Bu örnek, kumarın ailelerin ruh sağlığını nasıl olumsuz etkilediğini gözler önüne seriyor.
Sanal kumar, dijital oyunlarla başlıyor
Uzmanlar, kumar bağımlılığının çoğu zaman masum bir oyun olarak görülen dijital oyunlarla başladığını belirtiyor. Çocuklar ve gençler, şeker patlatma gibi oyunlarda vakit geçirirken, bu oyunların taklit edildiği kumar sitelerine kolayca yöneliyor. Yeşilay’ın araştırmalarına göre, gençler ve yetişkinler arasında hızla yayılan bu oyunlar, sanal kumar sitelerine geçişin temelini oluşturuyor. Güvenlik görevlisinin sözleri de bu durumu doğruluyor: “Oyunda kaybettiğiniz sadece ‘can’dır, ama kumarda her şeyinizi kaybedebilirsiniz.”
Sosyal medya, gençlerin hayal ettikleri lüks yaşama ulaşma arzusunu tetikliyor ve onları kısa yoldan para kazanma umuduyla sanal kumara yönlendiriyor. “Bir gecede servet kazanma” hikayelerine maruz kalan gençler, kumarda daha fazlasını kazanma hayaliyle büyük riskler alıyor ve çoğu zaman yüklü miktarlarda borçlanıyor. Uzmanlar, bu algının gençlerin para kazanma arzusunu yönlendirdiğini ve onları kumara bağımlı hale getirdiğini belirtiyor.
Aileler dağılıyor
Kumar bağımlılığı, bireylerin hayatını yalnızca maddi anlamda değil, sosyal ve psikolojik olarak da etkiliyor. Kumar borcu nedeniyle büyük kayıplar yaşayan bağımlılar, mallarını satarak, hatta evlerini ipotek ettirerek borçlarını kapatmaya çalışıyor. Bu süreçte ekonomik olarak çöken bireyler, psikolojik olarak da ağır bir bunalıma giriyor. Aile içi çatışmalar artıyor, boşanmalar çoğalıyor ve kişiler sosyal çevrelerinden izole oluyor. YEDAM’ın raporuna göre, bağımlıların büyük bir kısmı toplumdan uzaklaşarak içe kapanma eğiliminde ve günlük yaşamda görevlerini yerine getiremiyor.
Doktor, avukat polis
Yeşilay Başkanı Mehmet Dinç, sanal kumarın yalnızca gençleri değil, farklı meslek gruplarını da etkisi altına aldığını ifade etti. Doktor, avukat, polis ve asker gibi mesleklerde kumar bağımlılığının sıkça görülmeye başlandığını belirten Dinç, bu meslek gruplarındaki bireylerin hem mesleki hem de sosyal hayatlarının olumsuz etkilendiğini belirtti. Özellikle toplumun güvenini temsil eden bu meslek gruplarında kumar bağımlılığının artması, bu sorunun toplumsal boyutunun daha da endişe verici olduğunu gösteriyor.
İntiharlar
Kumar bağımlılığının en ağır sonucu ise ne yazık ki intihar vakaları olarak karşımıza çıkıyor. Yeşilay’ın araştırmalarına göre, kumar bağımlılığı nedeniyle çıkmaza giren birçok kişi intihara sürükleniyor. Ekonomik kayıplar, aile baskısı ve borç yükü altında ezilen bireyler, hayatlarına son verme noktasına geliyor. Güvenlik görevlisinin aktardığına göre, çevresinde kumar borcundan dolayı intihar eden çok sayıda arkadaş var. YEDAM’ın verilerine göre, bağımlı bireylerin psikolojik çöküntü yaşadığı ve kendilerini çıkmazda hissettikleri bu durum, toplum için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Türkiye'de kumar bağımlılığı, gençler arasında hızla yayılıyor ve toplumun temelini oluşturan aile yapısını tehdit ediyor. Günümüzde gençler, internette geçirdikleri süre boyunca kumar reklamları ve bahis siteleriyle karşı karşıya kalıyorlar. Uzmanlara göre, bu durum gençlerin hayata bakışını değiştirdiği gibi, geleceklerini de ciddi anlamda riske atıyor. Sanal kumar, yalnızca bireylerin değil, tüm toplumun geleceğini etkileyen bir tehdit haline gelmiş durumda.
