90 bin askerin katıldığı ve dört ay süren Steadfast Defender tatbikatı, NATO’nun kuzeydoğu sınırlarında gerçekleştirilmişti. Bu büyük çaplı tatbikatın ardından, NATO şimdi de Baltık Denizi'nde BALTOPS 24 tatbikatını gerçekleştiriyor. 20 müttefik ülkeden 50'den fazla gemi, 85'ten fazla uçak ve yaklaşık 9.000 personelin katıldığı BALTOPS 24, NATO’nun denizdeki "hazırlık seviyesini" arttırmayı hedefliyor.
NATO'dan Rekor Katılımlı BALTOPS 24 Tatbikatı
NATO'nun Baltık Denizi'nde düzenlediği ve denizcilik odaklı yıllık askeri tatbikatların başında gelen BALTOPS, bu yıl 7-20 Haziran tarihleri arasında gerçekleştiriliyor. Tatbikat, Baltık Denizi'nde seyrüsefer özgürlüğü ve güvenliğin sağlanması için kritik öneme sahip ortak hareket kabiliyetinin güçlendirilmesi amacıyla tertip ediliyor.
Tarihin en büyük amfibi ve mayın karşı tedbir kuvvetleri koalisyonunu bir araya getiren BALTOPS 24'e, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 21 NATO üyesi ülke katılıyor.
NATO Deniz Vurucu ve Destek Kuvvetleri (STRIKEFORNATO) ve ABD 6. Filo Komutanı Koramiral Thomas Ishee, BALTOPS 24'ün önemini vurgulayarak, "75 yıldır devam eden bu tatbikat, dünya tarihindeki en güçlü ve en başarılı ittifakın en önemli örneklerinden biridir." dedi.
Ishee ayrıca, "Bu yıl yeni kabiliyetleri kullanacağız ve İsveç'in NATO Müttefiklerine katılan 32. ülke oluşunu kutlayacağız. Bu vesileyle, açık bir caydırıcılık mesajı verecek ve Atlantik'in her iki yakasındaki bir milyar insan için barış ve güvenliği sağlayacağız." şeklinde konuştu.
İsveç, BALTOPS'a on yılı aşkın bir süredir katılıyor olsa da, bu yıl ilk kez bir NATO üyesi ve müttefiki olarak yer alıyor.
Tatbikat kapsamında amfibi, topçu, anti-denizaltı, hava savunma ve mayın temizleme operasyonlarının yanı sıra patlayıcı mühimmat imhası, insansız su altı ve su üstü araç tatbikatları ve tıbbi müdahaleler gibi geniş bir yelpazede senaryolar yer alıyor.
Tatbikat, ABD Deniz Kuvvetleri Avrupa-Afrika ve ABD Altıncı Filosu (NAVEUR-NAVAF/SIXTHFLT) tarafından yönetilirken, merkezi Portekiz'in Oeiras kentinde bulunan NATO Deniz Vurucu ve Destek Kuvvetleri (STRIKEFORNATO) tarafından komuta ve kontrol edilecek.
STRIKEFORNATO komutan yardımcısı İngiliz Kraliyet Donanması Tuğamirali Craig Wood, tatbikat kontrol grubuna komuta edecek. Wood, "Bu tatbikat, NATO'nun Avrupa-Atlantik Bölgesi'nin savunmasına yönelik yeni ve kapsamlı savaş planlarını onaylamasından bu yana BALTOPS'un ilk tekrarı olacak. NATO'nun tüm Baltık ülkelerinin, ittifak üyeleri olarak birliktelik ve birlikte sorunsuz bir şekilde faaliyet gösterme becerisi sergilemelerini dört gözle bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
BALTOPS 24, aynı zamanda ABD Savunma Bakanlığı'nın "Büyük Ölçekli Küresel Tatbikat" (LSGE) serisinin bir parçası. LSGE, ABD Müşterek Kuvvetlerinin müttefikler ve ortaklarla birlikte eğitim yapmasını ve dünya genelindeki güvenlik sorunlarına ilişkin ortak anlayış, güven ve birlikte çalışabilirliği geliştirmesini sağlayan çeşitli tatbikatları ve askeri faaliyetleri içeren bir şemsiye terim olarak öne çıkıyor.
"KUZEY AKIM BALTOPS İLE PATLATILDI" İDDİASI
Geçtiğimiz yıl Eylül ayında meydana gelen Kuzey Akım boru hattı patlamaları, Baltık Denizi'nde büyük bir enerji krizi ve yoğun bir uluslararası soruşturma başlattı. Patlamaların sabotaj sonucu olduğu düşünülürken, olayın failleri ve arkasındaki niyet hala gizemini koruyor.
Bu karmaşık olayda dikkat çeken bir detay ise, patlamaların hemen öncesinde Baltık Denizi'nde NATO'nun öncülüğünde büyük bir deniz tatbikatının gerçekleştirilmiş olması: BALTOPS 22.
BALTOPS 22, Haziran 2022'de Baltık Denizi'nde 14 NATO üyesi ülke ve iki ortak ülkenin katılımıyla gerçekleşti. Tatbikat, denizaltı savunma harbi, mayın temizleme, amfibi harekat ve hava savunma gibi çok çeşitli deniz operasyonlarını kapsıyordu.
Patlamaların gerçekleştiği bölgenin BALTOPS 22 tatbikatının yapıldığı alana yakın olması, bazı çevrelerde şüpheyle karşılandı ve olayın zamanlaması hakkında soru işaretleri yarattı.
Bazı uzmanlar, BALTOPS 22'nin, olaya karışanlar için bir örtü görevi görmüş olabileceğini veya olayın zamanlamasının bir tesadüf olmadığını iddia ediyor. Tatbikat sırasında bölgedeki yoğun askeri hareketliliğin, olası bir sabotaj girişimini gizlemek için kullanılabileceği öne sürülüyor.
RUSYA'DAN SINIR DEĞİŞTİRME HAMLESİ
Rus yetkililer, ülkenin Baltık Denizi'ndeki Litvanya ve Finlandiya ile olan deniz sınırlarını tek taraflı olarak değiştirmeye karar verdi.
Rusya, Baltık Denizi'ndeki karasularını Litvanya ve Finlandiya sınırı yakınlarında genişletmeyi planlıyor.
Rusya’nın yasal düzenlemelerin paylaşıldığı resmi sitede yayımlanan hükümet kararnamesi taslağına göre, Rus yetkililer ülkenin Baltık Denizi'nde Litvanya ve Finlandiya ile olan deniz sınırlarını tek taraflı olarak değiştirmeye karar verdi.
The Moscow Times gazetesi tarafından hazırlanan haberde, Rusya Savunma Bakanlığının, Rusya'nın Finlandiya Körfezi'nin doğusunda ve Kaliningrad bölgesindeki Baltiysk ve Zelenogradsk kentleri yakınlarındaki deniz sınırının değiştirilmesine ilişkin bir yasa tasarısı hazırladığını aktarıldı. Bu eylemlerin Moskova'nın Baltık Denizi'nde Litvanya ve Finlandiya ile olan deniz sınırlarını tek taraflı olarak değiştirmeye hazırlandığına işaret ettiği belirtildi.
Rus hükümetinin kararnamesinin ekine atıfta bulunulan haberde Rus hükümetinin, Narva Nehri'nin kuzey giriş burnunun yanı sıra birkaç adanın bulunduğu bölgedeki koordinatları yeniden düzenlemeyi planladığı aktarıldı.
Belgeye göre, Litvanya sınırında bulunan Kuron Dili (Curonian Spit) bölgesi, Taran Burnu ve Vistül Kordonu (Vistula Spit) bölgeleri gözden geçiriliyor.
Yasa tasarısını hazırlayanlar, 1985 tarihli SSCB Bakanlar Kurulu kararnamesiyle belirlenen mevcut coğrafi koordinatların “mevcut coğrafi duruma tam olarak uymadığını” savunuyor.
Belgede, koordinatların 20. yüzyılın ortalarındaki çalışmalara dayanan küçük ölçekli deniz seyrüsefer haritalarına göre tespit edildiği ve bunun Rusya Federasyonu'nun iç deniz sularının dış sınırını belirlemeye izin vermediği ileri sürüldü.
