ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, savaşın başladığı Ekim ayından bu yana bölgeye yaptığı yedinci ziyaret olan Orta Doğu gezisinin son gününde İsrail’de temaslarda bulundu.
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile Tel Aviv’de yaptığı görüşmenin başında Blinken, İsrailli bazı aşırı sağcı bakanların müzakere edilen esir takası mutabakatına karşı olduklarını dile getirmesine ve Netanyahu’nun Refah kışkırtmasına rağmen taraflar arasında uzlaşının sağlanamaması nedeniyle Hamas’ı suçladı.
Blinken, “Rehinelerin evlerine dönmesini sağlayacak bir ateşkes sağlamaya ve bunu hemen gerçekleştirmeye kararlıyız. Ve bunun başarılamamasının tek nedeni Hamas’tır. Masada bir teklif var” ifadelerini kullandı.
İsrail’e normalleşme kartı
Blinken’ın, görüştüğü İsrailli yetkililere, “Suudi Arabistan ile normalleşmenin Gazze’deki ateşkese bağlı olduğunu” söylediği belirtildi.
İsrail Kanal 13 televizyonu, Blinken’ın Tel Aviv’deki siyasi liderlerle yaptığı görüşmeye dair detayları paylaştı. Blinken’ın, görüşmede, Gazze’de ateşkes olmaksızın Suudi Arabistan ile normalleşmenin gerçekleşmeyeceği uyarısında bulunduğu kaydedildi.
İsrailli yetkililere, normalleşme penceresinin sınırlı ve kısa süreli olduğunu ileten Blinken’ın, “İsrail, Suudi Arabistan ile normalleşmeye ulaşmak istiyorsa Gazze’de derhal ateşkes sağlamalıdır” ifadelerini kullandığı aktarıldı. Haberde, Blinken’ın, Refah kentine bir askeri operasyonun normalleşmeyi ilerletmeye zarar vereceği uyarısında da bulunduğuna dikkat çekildi.
The Times of Israel’e konuşan İsrailli bir yetkili, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun Blinken’a, olası bir rehine anlaşmasının bir parçası olarak Gazze’deki savaşın sona erdirilmesini kabul etmeyeceğini söylediğini aktardı. Yetkili, Netanyahu “Blinken’a bir anlaşmaya varmakla ilgilendiğimizi ancak Hamas’ı devirmeye kararlı olduğumuzu söyledi” dedi.
Netanyahu’nun ofisinden The Times of Israel’e yapılan açıklamaya göre Netanyahu Blinken’a Hamas’la yapılacak rehine anlaşmasının Refah işgalini engellemeyeceğini de söyledi. Açıklamada, “Refah operasyonunun hiçbir şeye bağlı olmadığını Netanyahu, Blinken’a açıkça ifade etti” denildi.
Hizbullah’la çatışmaya da dikkat çekmiş
İsrail resmi televizyon KAN’ın haberine göre ise Blinken, Hamas ile bir anlaşmanın zorunlu olduğu konusunda İsraillileri ikna etmeye çalıştı. Blinken’ın ikna için kullandığı argümanlardan birinin “kuzey meselesi” olarak nitelendirdiği Hizbullah ile yaşanan çatışmalar olduğuna işaret edilerek, ABD’li Bakan’ın, İsrailli yetkililere, “Gazze’de savaş sürdüğü sürece kuzeyde bir çözüme ulaşmak imkansızdır” dediği vurgulandı.
Refah’a ikna olmadı
İsrailli liderlerle yaptığı toplantının ardından gazetecilere konuşan Blinken, İsraillilerin kendisini Refah’ın karadan işgal edilmesi halinde yaşanmasından korkulan insani felaketi önleyebileceklerine ikna edemediklerini söyledi.
Blinken “Sivillerin zarar görmemesini sağlayacak etkili bir plan olmadan Refah’ta büyük bir askeri operasyonu destekleyemeyiz, desteklemeyeceğiz- ve hayır, böyle bir plan görmedik. Hamas sorunuyla başa çıkmanın, büyük bir askeri operasyon gerektirmeyen başka ve bize göre daha iyi yolları var” dedi.
Blinken’ın pazartesi günü başlayan Orta Doğu ziyareti, hem Mısır ve Katar’ın İsrail’le birlikte hazırladığı anlaşma teklifi Hamas’ın önündeyken hem de Netanyahu’nun bu hafta başında ifade ettiği gibi “anlaşma olsun ya da olmasın” Refah’ı işgalde ısrar ettiği bir döneme denk geldi.
Hamas’ın İsrail’in önerisini kabul edip etmeyeceği belli değil.
Dün akşam Hamas liderlerinden Usame Hamdan Lübnan televizyonuna verdiği bir demeçte “Mevcut müzakere teklifine ilişkin tutumumuz olumsuz” dedi. Ancak Hamas basın bürosu daha sonra bu yorumlara açıklık getirdi. Basın ofisi “Olumsuz tutum müzakerelerin durduğu anlamına gelmiyor. Bir ileri bir geri meselesi var” açıklaması yaptı.
Hamas uzun zamandır herhangi bir anlaşmanın Gazze’de yaşayan iki milyondan fazla insanın çoğunu evlerini terk etmek zorunda bırakan savaşın kalıcı olarak sona erdirilmesi gerektiğinde ısrar ediyor. Ancak Hamas’a sunulan teklifte bu yönde bir ifade yer almıyor. “Çatışmaların esir takası sürecinde geçici olarak durması”nı öngören teklifte “kalıcı ateşkes için müzakere ihtimali”ne atıf yapılıyor.
Harici
