Middle East Eye'dan Ragıp Soylu'nun haberine göre anlaşma, 1990'ların başında Somali hükümetinin çöküşünden bu yana geliştirilmemiş olan münhasır ekonomik bölgesindeki hidrokarbon rezervlerini hedefliyor. Anlaşma kara aramalarını da kapsıyor.
Bu hamle, Etiyopya'nın Ocak ayında, ayrılıkçı bölgenin bağımsızlığını tanıması karşılığında Somaliland kıyısındaki limanlara deniz ve ticari erişim sağlayan bir anlaşma imzalamasının ardından geldi.
Buna karşılık Ankara da geçen ay Somali ile kapsamlı bir deniz savunma anlaşması imzaladı ve Mogadişu'ya göre Türkiye "önümüzdeki 10 yıl boyunca Somali deniz sularını terörizme, korsanlığa ve Somali devletinin haklarını ihlal edebilecek her türlü dış tehdide" karşı savunacak.
"Tarihi" anlaşmanın ayrıca Türkiye'ye Somali'nin münhasır ekonomik bölgesindeki deniz kaynaklarını geliştirme yetkisi verdiği bildiriliyor.
Türk Donanması 2009 yılından bu yana Somali açıklarında ve Aden Körfezi'nde korsanlık ve silahlı soygunla mücadele için Birleşmiş Milletler misyonu altında faaliyet göstermektedir.
Türkiye, 2020 yılında Karadeniz'de gaz keşfetmesinden bu yana açık deniz enerji aramalarında uzun yıllara dayanan bir deneyime sahip. Ankara şimdi bu gazı işleyerek iç tüketim için yerel şebekeye pompalıyor.
ABD hükümetinin raporlarına göre Somali'de en az 30 milyar varil petrol ve gaz rezervi olabilir ancak bunun için üç ila beş yıl sürebilecek bir araştırma yapılması gerekiyor.
Mogadişu yönetimi 2022 yılında ABD merkezli Coastline Exploration ile yedi açık deniz bloğu için bir keşif anlaşması imzaladı.
Sondaj çalışmalarına 2025 yılında başlanacak
Uluslararası tanınırlığı olmayan kuzeydeki özerk ayrılıkçı bölge Somaliland da 2022 yılında Londra merkezli Genel Energy ile bir petrol arama anlaşması imzaladı. Potansiyel olarak 5 milyar varil petrol ihtiva eden bir alanda yapılacak sondajın bu yıl içinde başlaması planlanıyor.
Mogadişu yönetimi bu anlaşmayı gayrimeşru olarak görüyor ve geçersiz olduğunu savunuyor.