Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 10 Eylül'de Mısır'ın başkenti Kahire'de düzenlenecek Arap Devletleri Ligi (AL) 162'nci Olağan Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısına katılacak. Türkiye, 2011'den sonra ilk kez toplantıya davet edildi.
Toplantı Daveti ve Bakan Fidan'ın Gündemi
Diplomatik kaynaklardan alınan bilgilere göre; Bakan Fidan, Mart ve Eylül ayları olmak üzere yılda 2 kez Kahire'de yapılan AL Konseyi'ne davet edildi. Bakan Fidan toplantının açılış oturumunda, Türkiye-AL ilişkilerinin yanı sıra; başta Gazze olmak üzere bölgesel meselelere ilişkin açıklamalarda bulunacak.
Türkiye-Arap Ligi İlişkilerinin Gelişimi
Türkiye-AL ilişkileri, 2003'ten itibaren gelişmeye başladı. 2004 yılında Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile AL Genel Sekreterliği arasında mutabakat muhtırası imzalandı. AL ile ilişkilerin çerçevesi 2007 yılında Türk-Arap İşbirliği Forumu Çerçeve Anlaşması'yla saptandı. 2010'da Ankara'da Arap Devletler Ligi Temsilciliği, büyükelçi düzeyinde bir diplomatın başkanlığında faaliyete geçti.
Türkiye'nin Önceki Katılımları
Dönemin Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, AL Genel Sekreteri Amre Moussa'nın daveti üzerine AL Dışişleri Bakanları Konseyi'nin 3-4 Mart 2007 tarihlerinde Kahire'de gerçekleştirilen toplantısına katıldı. Ardından dönemin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu 3 Mart 2010'da, daha sonra da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Başbakanlığı döneminde 13 Eylül 2011 tarihinde Kahire'de gerçekleştirilen AL Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısı açılış oturumuna katılarak hitapta bulundu. Türkiye, AL Dışişleri Bakanları Konseyi toplantılarına en son 2011'de katıldı.
Normalleşme Süreci ve İlişkilerin İyileştirilmesi
Dışişleri Bakanı Fidan'ın Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı olduğu dönemde AL ülkeleri ile başlatılan normalleşme sürecinde, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan ile ilişkilerin iyileştirilmesine yönelik çalışma yürütüldü.
Aleyhte Kararların Kaldırılması
AL Dışişleri Bakanları Konseyi toplantılarında, 2018 yılından başlayarak Türkiye'nin Arap ülkelerinin içişlerine karıştığı iddiasıyla bazı aleyhte kararlar kabul edildi. Bu süre zarfında AL ile gelişen temas ve ilişkiler kapsamında, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan 13-14 Ekim 2023 tarihlerinde Kahire'ye gerçekleştirdiği ziyarette AL Genel Sekreteri Ahmed Aboul Gheit'le görüştü. Bakan Yardımcısı Büyükelçi Ahmet Yıldız ile AL Genel Sekreter Yardımcısı Büyükelçi Hossam Zaki başkanlıklarında 28 Şubat 2024 tarihinde Ankara'da siyasi istişareler gerçekleştirildi. Hossam Zaki, ardından Antalya Diplomasi Forumu'na katıldı. Girişimlerin bir sonucu olarak, 16 Mayıs 2024 tarihinde Bahreyn'de düzenlenen 33'üncü AL Zirvesi'nde 'Türkiye'nin Arap Devletlerinin İçişlerine Müdahalesi Hakkında Arap Bakanlar Komitesi' lağvedildi. 'Türkiye'nin Arap Ülkelerinin İçişlerine Müdahaleleri' kararı gündeme getirilmedi ve Zirve Bildirisi'nde Türkiye aleyhinde bir hususa yer verilmedi.
Son Dönem Temaslar
Bakan Fidan, 4-5 Ağustos 2024 tarihlerinde gerçekleştirdiği Mısır ziyareti sırasında 4 Ağustos'ta AL Genel Sekreteri Aboul Gheit ile yeniden bir araya geldi. Ayrıca, 7 Ağustos'ta Ankara'da mukim AL üyesi ülkelerin büyükelçilerine bir çalışma yemeği verdi.
