Özbekistan'ın Surhanderya bölgesindeki Şürçi ilçe mahkemesinde bugün yapılan duruşmada, kızlara "gizlice" Kur'an öğretmekle suçlanan 45 yaşındaki bir Müslüman kadın 15 gün hapis cezasına çarptırıldı. Duruşmaya, mahalle sakinleri ve “aktivist” olarak tanımlanan kişiler de katıldı ve kadına karşı ifade verdiler.
Mahkeme savcısının açıklamasına göre, kadın Mayıs 2024'ten beri Şürçi ilçesindeki Oq Tumshuq mahallesinde ikamet ettiği yerde gizlice dini eğitim veriyordu.
12 Ekim 2024 tarihinde gerçekleştirilen operasyon sonucu kadının bu faaliyetleri ortaya çıkarıldı. Mahkemede suçunu kabul eden kadın, mahkemeden cezasının hafifletilmesini istedi.
Mahkeme, kadının pişmanlığını ve ailevi durumunu göz önünde bulundurarak, 15 günlük idari gözaltı cezası verdi. Kararın okunması sırasında kadın kelepçelenerek cezaevine götürüldü.
Özbekistan'da Müslümanlara yönelik baskı artıyor
Bir süredir Müslüman halka yönelik baskıları hafifleten Özbekistan'da yeni yasalarla başörtüsü gibi İslami uygulamaların tekrar kısıtlandığı ifade ediliyor.
Yerel insan hakları kuruluşlarının aktardığı bilgilere göre Özbekistan'da Şevket Mirziyoyev yönetimi yeni bir kanunla beraber kamu çalışanlarının İslami kurallara uygun giyinmesini yasakladı.
Bu kapsamda, Özbek yönetimince yayınlanan "Yolsuzlukla Mücadele Devlet Programı" ve "Devlet Memurları Davranış İlkeleri" başlıklı belgelerde, İslami kurallara göre giyinilmesini yasaklayan maddeler yer aldı.
Söz konusu metnin maddelerden biri şu şekilde:
"Bütün kamu kuruluşlarının çalışanlarının; siyasi veya ideolojik bakış açılarını veya dini eğilimlerini yansıtan kıyafetler giymeleri yasaktır."
Özbekistan'da bu yılın Temmuz ayında çıkarılan "Vicdan Hürriyeti ve Dini Kurumlar"a ilişkin kanunla beraber, İslami uygulamalara yönelik kısıtlamalarda gevşemeye gidilmişti. Bu paralelde bazı okullarda öğrencilerin başörtüsü takmasına izin verilmişti.
Çıkarılan yeni kanunlarla beraber Özbekistan yönetiminin ülkedeki baskıları tekrar artırma eğiliminde olduğu ifade ediliyor. Kanunlar bölgedeki Müslüman halkın yanı sıra insan hakları kuruluşlarının da tepkisini topluyor.
ÖZBEKİSTAN'DA KUR'AN ÖĞRETMEK YASAK
Özbekistan'da 25 Haziran 2024 tarihinde Âli Meclis Yasama Meclisi, çocuklarını "izinsiz" dini eğitime dahil eden ebeveynlerin cezalandırılmasını öngören bir yasa tasarısını ilk okumada kabul etti.
Bu yeni düzenlemeye göre, çocuklarını resmi onay olmaksızın dini eğitimlere katılmaya "zorlayan" ebeveynler veya yasal vasiler, 3,4 milyon ile 5,1 milyon Özbek somu (yaklaşık 270 ila 404 ABD doları) arasında para cezasına çarptırılacak. Tekrar eden ihlallerde ise bu cezalar 670 dolara kadar çıkabilecek veya 15 güne kadar hapis cezası uygulanabilecek.
Özbekistan'da 2021 yılında okullarda başörtüsü yasağı kaldırılmış, ancak daha sonra bazı kısıtlamalar yeniden getirilmiştir.