Mepa News'in, Middle East Eye sitesinden tercüme ettiği habere göre Orta Doğu ve Afganistan'daki savaş, kıtlık ve depremlerde acil yardım sağlama konusunda geniş deneyime sahip uluslararası bir yardım kuruluşu, Gazze'ye yardım ulaştırmak için Mısır'ın Genel İstihbarat Servisi (GIS) ile bağlantılı bir şirkete kamyon başına 5.000 dolar ödemek zorunda bırakılıyor.
Gazze'deki yardım çalışmalarının engellenmemesi için isminin açıklanmasını istemeyen yardım kuruluşu, Middle East Eye'a yaptığı açıklamada devletle bağlantılı bir ajana açıkça rüşvet olarak tanımladığı bir ödeme yapmak zorunda kalmanın verdiği öfkeyle konuştu.
Yardım kuruluşunun bir sözcüsü şunları söyledi: "Dünyanın dört bir yanında savaş, deprem ve diğer felaket zamanlarında çalıştık, ancak insani yardım malzemelerinin sevkiyatından kazanç sağlayan bir devlet tarafından hiç böyle muamele görmedik. Bu durum kaynaklarımızın büyük bir kısmını tüketiyor ve kamyon başına rüşvet ödeniyor."
Yardım kuruluşu, paranın Sinalı işadamı İbrahim el Urgani'nin sahibi olduğu ve Urgani Grubu'nun bir parçası olan inşaat ve müteahhitlik firması Sons of Sinai'ye bağlı bir şirkete "yönetim ücreti" olarak ödendiğini söyledi. İsrail sınırındaki Sina çölünde yaşayan Tarabin kabilesinin lideri olan El Urgani'nin sahibi olduğu şirket, Mısır'ın Genel İstihbarat Servisi'ne ait iki şirketle ortak bir girişim.
Basında yer alan haberlerde Urgani Grubu'nun, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik savaşından kaçmak isteyen Filistinlilere yönelik "hızlı geçiş" izinlerinin karlı bir şekilde satılmasından faydalanan kurum olduğu iddia ediliyor.
Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi (OCCRP) ve Mısırlı bağımsız haber sitesi Saheeh Masr tarafından yürütülen bir soruşturma, aracıların çıkış izinlerini Filistinliler için 4.500 ila 10.000 dolar, Mısırlılar için ise 650 ila 1.200 dolar arasında değişen fiyatlarla sattığını ortaya çıkardı.
Al Araby Al Jadeed'in geçtiğimiz günlerde bildirdiğine göre, Gazze'deki çaresizlik arttıkça, yerleşim bölgesinden çıkış fiyatı kişi başına 10.000 dolara kadar yükseldi. Urgani'ye ait şirketler tarafından Gazze'ye giden ticari trafik için kamyon başına 9.000 dolar ücret alınırken, kamyoncular tarafından alınan ücret genellikle yük başına sadece 300 dolar.
Gazze'deki Filistinli mültecilere hayati destek sağlayan BM kuruluşu UNRWA'nın bir sözcüsü Middle East Eye'a yaptığı açıklamada Mısır'dan Gazze'ye yapılan yardımlar için ücret ödenmediğini ifade etti.
Kasvetli durum
Yardım kuruluşunun MEE'ye yaptığı açıklama, Mısır'ın ya da Mısır hükümetiyle bağlantılı tarafların Gazze'ye giden insani yardımdan pay talep ettiğine dair ilk somut kanıttır.
Bu ayın başlarında İngiltere'nin Silahlı Kuvvetlerden Sorumlu Devlet Bakanı James Heappey, Yabancı Milletler Topluluğu ve Kalkınma Ofisi (FCDO) tarafından Mısır'a teslim edilen 150 tondan fazla insani yardımın Gazze'ye aktarılmayı beklediğini söyledi.
Gazze'deki insani durum oldukça vahim. Savaşın başladığı Ekim ayından bu yana 26.000'den fazla Filistinli öldürüldü ve Pazar günü bir BM uzmanı bölgede kıtlığın "kaçınılmaz" olduğunu söyledi.
Middle East Eye geçtiğimiz hafta Gazze'den beş aileyle konuştu ve hepsi de Gazze'den çıkışlarını kolaylaştıran arabuluculara çoğu ABD doları ya da Euro olmak üzere binlerce dolar ödediklerini doğruladı.
Annesinin Gazze'den ayrılmasını sağlayan Filistinli Besan, Süveyş'teki arabulucu hakkında şunları söyledi "Bize Mısır emniyetiyle birlikte çalıştığını ve annemizin adını listeye yazdırmak için torpil yapacağını söyledi."
Mısır Refah sınırındaki bu ticaretten kazanç sağladığını inkar ediyor. Mısır Devlet Enformasyon Servisi Başkanı Diyaa Raşvan, 10 Ocak'ta yayınladığı bir açıklamada, sınır kapısında Filistinlilerden ek ücret alındığına dair "asılsız iddiaları" reddetti.
Refah'tan geçmek için paralel bir "hızlı geçiş" sistemi yıllardır uygulanıyor ve Gazze merkezli acenteler hızlı geçiş için birkaç bin dolar talep ediyor. Ancak İsrail'in kara saldırısı başladığından bu yana bu pazar büyüdü ve ülke içinde yerinden edilmiş Filistinlilerin çaresizliği arttı.
Bu ticarete karıştığı iddia edilen şirketlerden biri Mısırlı bir seyahat acentesi olan Hala Danışmanlık ve Turizm. Bu şirket Urgani'nin ana kuruluşu olan Urgani Group bünyesinde faaliyet gösteren sekiz şirketten biri.
Aynı grupta yer alan bir diğer şirket ise Mısır Savunma Bakanlığı'nın endüstriyel holdingi Ulusal Hizmetler Projeleri Organizasyonu (NSPO) ile ortak bir girişim olan Misr Sinai.
Urgani 2014 yılında Youm7'ye verdiği bir röportajda NSPO'nun Misr Sinai'nin hisselerinin yüzde 51'ine sahip olduğunu ve Mısır'ın Genel İstihbarat Servisi'ne ait iki şirketle ortak olduğunu söyledi. "Gördüğünüz gibi tüm devlet kurumları bu şirkette yer alıyor. Bu bize avantaj sağlıyor." diyordu Urgani röportajda.
Sorumluluğu reddetmek
Urgani'nin şirketleri ilk olarak 2014 yılında Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el Sisi'nin İsrail'in Koruyucu Hat Operasyonu sırasında Gazze'de yıkılan evlerin yeniden inşası için bir girişim başlattığını duyurmasıyla ortaya çıktı. Urgani Grubu, projenin yüklenicilerinden biri olarak gösterildi.
Hala Danışmanlık ve Turizm Hizmetleri Şirketi 2021 yılında "yalnızca Gazze Şeridi'ne ve Gazze Şeridi'nden yolcuların taşınmasını üstlenmek" üzere yeniden faaliyete geçti.
O dönemde Hala tarafından yönetilen sınır ötesi trafik, 2021 yılında Al Araby Al Jadeed'e konuşan Mısırlı kaynaklar tarafından Kahire'nin "Filistinlilerin acılarını hafifletmek için Refah sınır kapısından seyahatin kolaylaştırılmasına ilişkin Filistinli grupların önemli bir talebine" verdiği yanıtın bir parçası olarak tanımlanmıştı.
Mısır, Refah sınır kapısından kar elde ettiğini ve sınırın Mısır tarafında insani yardım taşıyan kamyonların uzun kuyruklar oluşturmasından sorumlu olduğunu reddetti.
Bu ayın başlarında Uluslararası Adalet Divanı'na açılan bir davada Gazze'de soykırım yaptığı suçlamalarına karşı savunma yapan İsrail'in savunma ekibi Kahire'yi insani yardımların bölgeye girişinin engellenmesinden sorumlu olmakla suçlamıştı.
Somali'de konuşan Sisi, İsrail'i Refah sınırının Gazze tarafında kamyonları bekletmekle suçladı.
Sisi şunları söyledi: "Eğer Gazze'ye bir lokma ekmeğin girmesine izin vermeyen bensem, Allah'ın yüzüne nasıl bakabilirim?"
Middle East Eye, Mısır Devlet Enformasyon Servisi'nden ismi geçen yardım kuruluşunun Genel İstihbarat Servisi'ne bağlı görevlilere kamyon başına 5.000 dolar ödemek zorunda kaldığı iddiası hakkında yorum yapmasını istedi, ancak cevap gelmedi.
